Autostradę o długości 98 km z Elbląga (Elbing) do Królewca (Köninsberg, ros. Kaliningrad) Niemcy budowali w latach 1934-1938. Położono niestety tylko jedną jezdnię, druga miała powstać wraz ze wzrostem ruchu kołowego. Wiadukty projektowali - jako prace dyplomowe - studenci Wyższej Szkoły Inżynieryjnej w Berlinie.
W zimie 1945 roku mosty nad Pasłęką, Młynówką i Omazą zostały częściowo wysadzone przez Niemców. Uszkodzeniu (w wyniku trafienia bombą) uległ wiadukt w Szylenach, a także most nad Banówką (odbudowany w latach 50. z wykorzystaniem elementów z mostu nad Omazą i Pasłęką).
Około 1968 roku rozebrano most nad Pasłęką, który miał zniszczone tylko jedno przęsło przy zachodnim przyczółku (piesi byli jednak w stanie pokonywać tę przeszkodę). Taki sam los spotkał mosty nad Młynówką i Omazą (wysadzony w latach 50.).
Około 1970 roku zlikwidowana została instytucja dróżnika. W następstwie tego faktu, doskonale dotąd utrzymywany fragment berlinki od Elbląga do węzła Chruściel, zaczął nieco podupadać.
W 1972 roku ukazała się książka Zbigniewa Nienackiego pt. "Pan Samochodzik i zagadki Fromborka", w której bohater ściga się na autostradzie, hamując dopiero przed granicznym szlabanem. W tym samym roku w telewizji puszczono serial pt. "Samochodzik i templariusze", w którym jest scena z obecnej DK22 koło Gnojewa.
W 1992 r. Polska zawiera z Rosją porozumienie w sprawie odbudowy drogi. Dzięki pomocy niemieckiej po stronie rosyjskiej prace idą pełna parą.
W 1995 r. Rosjanie przerywają odbudowę, podobno ze względu na brak postępu po stronie polskiej. Do tego czasu zdążyli położyć około 13 km drugiej, asfaltowej jezdni i rozebrali prawie wszystkie (oprócz dwóch) wiadukty nad autostradą.
W 1996 r. Polska przygotowuje przetarg na budowę płatnej drogi ekspresowej Elbląg - Grzechotki (granica) oraz nowoczesnego przejścia granicznego w Grzechotkach. Udaje się jednak w 1997 r. odbudować tylko 222 metrowy most nad Omazą, 3 km od granicy, w dodatku tylko na szerokość jednej jezdni.
W 1998 r. Ministerstwo Transportu uznaje berlinkę za drogę o znaczeniu międzynarodowym, mającą być częścią tzw. korytarza kreteńskiego (Helsinki, Tallin, Ryga, Kaliningrad, do autostrady A1).
W 1999 r. minister transportu Tadeusz Syryjczyk nadaje historycznej autostradzie z Elbląga do Grzechotek status drogi ekspresowej oraz zapowiada budowę drugiej jezdni.
W sierpniu 2000 r. zapada decyzja o odbudowie berlinki z Elbląga do granicy. Jeszcze w 2000 r. miały być wykonane pierwsze kosmetyczne prace. w latach 2001-2002 zaplanowano odbudowę mostów nad Pasłęką oraz Młynówką i wiadukt w Szynelach. W latach 2002-2003 miałby być odbudowany (nawierzchnia o standardach europejskich) odcinek od Maciejewa (DW507) do Grzechotek, a w 2004 r. odcinek Elbląg - Chruściel. W 2001 r. miało też być otwarte przejście w Grzechotkach dla pieszych, w roku nastepnym dla samochodów osobowych i dla ciężarówek w 2004r.
Do końca 2000 r. odkrzaczono i oczyszczono 12 km odcinek Maciejewo - Grzechotki oraz przygotowano teren pod drugą jezdnię. Usunięto również, grożący zawaleniem, wiadukt.
Artykuły z "Der Spiegel" i "Wprost".
W marcu 2001 r. polski rząd wstrzymuje decyzję o odbudowie berlinki - spotyka się to z ostrymi protestami polityków i organizacji społecznych z województw warmińsko-mazurskiego i pomorskiego. Wkrótce w Gdańsku minister transportu Jerzy Widzyk spotkał się z marszałkiem województwa pomorskiego Janem Zarębskim i obiecał, że w latach 2001-2005 odbudowana zostanie autostrada z Elbląga do granicy z Rosją w parametrach drogi ekspresowej. W maju Widzyk poinformował, że odcinek berlinki Elbląg - Królewiec został ujęty w rządowym projekcie ustalającym sieć autostrad i dróg ekspresowych.
W maju 2001 r. spotkali się premierzy Rosji (Michaił Kasjanow) i Polski (Jerzy Buzek). Rosjanie naciskają na rozpoczęcie modernizacji po polskiej stronie poprzez uzależnienie od niej otwarcia żeglugi w Cieśninie Piławskiej. Strona polska stwierdziła, że "jest to możliwe" i postara się o środki z Unii Europejskiej.
5 czerwca 2001 r. w "Gazecie Morskiej" w artykule Przyspieszenie Agnieszka Jarzębska stwierdza, że odbudowa berlinki przybiera coraz realniejsze kształty. Poseł Wiesław Walendziak uzyskał zapewnienia od ministra transportu Jerzego Widzyka, że:
- w tym roku zostanie ogłoszony przetarg i rozpocznie się budowa jednego ze zniszczonych mostów
- wyłonione w drodze innego przetargu biuro projektowe rozpoczęło prace nad koncepcją przejścia granicznego w Grzechotkach
- wkrótce zostanie wyłoniona firma, która wykonana projekt przebudowy węzła drogowego Elbląg-Wschód w Elblągu-Gronowie (skrzyżowanie berlinki z DK7)
- w przyszłym roku granicę w Grzechotkach będą mogli przekraczać piesi i samochody osobowe, do 2004 r. wszystkie pojazdy.
Dalsze losy odbudowy odcinka berlinki z Elbląga do Królewca w dziale Aktualności.
Bibliografia
1. Grzechółka Krzysztof, Może nie wystarczyć ładunków, "Rzeczpospolita" z 17 sierpnia 2000 r.
2. J. T., Królewiecką drogą z Elbląga do Kaliningradu, "Rzeczpospolita" z 8 sierpnia 2000 r.
3. Jastrzębska Agnieszka, Przyspieszenie, "Gazeta Morska" z 5 czerwca 2001 r.
4. Milewska Krystyna, Pierwsze poza stolicą, "Rzeczpospolita" z 13 marca 2000 r.
5. Pudyjasek A., Wnorowska J., Odbudowa autostrady, "Dziennik Bałtycki" z 26 września 2000 r.
5. Trusewicz Iwona, Czas na przetarg, "Rzeczpospolita" z 1 kwietnia 1996 r.
6. Wildstein Bronisław, Wszystkie problemy można rozwiązać, "Rzeczpospolita" z 26 maja 2001 r.
7. Oczyszczony odcinek berlinki, "Dziennik Bałtycki" z 2 stycznia 2001 r.
8. Odbudowa berlinki coraz bliżej, "Dziennik Elbląski" z 15 maja 2001 r.
9. Relacja Franciszka Huczka, luty 2004 r.